พวกเราคงเคยชินกับคลอดลูกแล้วขอไปอยู่ใกล้แม่ หรือไม่ก็ต้องเตรียมแม่บ้านมาช่วยเลี้ยงน้อง แล้วก็กะว่า จะพาเข้าโรงเรียนครั้งแรกก็ประมาณสัก 3 ปี อนุบาล 1 หรือเตรียม อนุบาล
ทำไม “3 เดือน 3 ปี เล็กไปไหมอยู่เดย์แคร์” ช่วงอายุ 3 เดือน 3 ปีเป็นช่วงอายุ ตั้งแต่หลังที่แม่ทำงานมีสิทธิ์ลาคลอด ช่วงนี้พ่อแม่ก็ต้องเป็นคนดูแล ถ้าพ่อแม่ทำงาน ปู่ย่าตายาย คนในครอบครัวก็เป็นอันดับต่อไป ไม่มีคนก็คิดถึง คนรู้จัก หรือไปจ้างเลี้ยงในศูนย์เลี้ยงเด็ก
ศูนย์เลี้ยงเด็ก หรือ อาจเรียกว่าเดย์แคร์ เป็นทางเลือกของการให้การดูแลเด็กเล็กก่อนจะเข้าสู่ในระบบโรงเรียน
ศูนย์เลี้ยงเด็กในวัยขนาดนี้ยังมีให้บริการน้อยเมื่อเทียบกับศูนย์เลี้ยงเด็กที่โตขึ้น ส่วนใหญ่อยู่ในโรงพยาบาล ที่จัดให้เป็นสวัสดิการของ บุคลากร สังกัดกระทรวงสาธารณสุข และสังกัดอื่นๆเพื่อเป็นสวัสดิการบุคลากร
“เล็กไปไหมจะให้ลูกมาอยู่ศูนย์เลี้ยงเด็กหรือเดย์” คำตอบคือขึ้นกับความพร้อมของครอบครัว ถ้าครอบครัวสามารถเลี้ยงดูได้เอง เข้าใจและทำได้ วิธีเลี้ยงดูเด็กสู่คุณภาพ 3 ขวบปีแรกเป็นวัยทอง หรือจะเรียกว่าวัยวิกฤติของการเรียนรู้ โดยเฉพาะเช่น ด้านภาษา การแสดงออกทางอารมณ์ การคำนวณ ถ้าไม่มีกิจกรรมที่ส่งเสริมการเรียนรู้เรื่องเหล่านี้ในวัยนี้ ไปเรียนในวัยที่โตขึ้นก็จะยากขึ้น จะเห็นว่าสมองเด็กที่อายุ 3 ปีมีขนาดถึงร้อยละ 85 ของสมองผู้ใหญ่ ซึ่งนับว่าหนักมาก แสดงถึงทุกการเรียนรู้ถูกฝังเป็นรอยเชื่อมต่อในเส้นประสาทสมอง มากมาย
เด็กบางคนอาจจะยังพูดไม่ได้ กล้ามเนื้อแขนขายังพัฒนาไม่เต็มที่ ในวัยต่ำกว่า 3 ขวบปีนี้ ถ้าเราเตรียมขบวนการ และการจัดการสิ่งแวดล้อมที่ดี มีผู้เลี้ยงดู หรือครุพี่เลี้ยงที่เข้าใจขบวนการ จะสามารถผลิตกิจกรรมที่เด็กๆจะซึมซับรับรู้ ภาพ น้ำเสียง ท่าที คำพูด ของผู้เลี้ยงดู สอนอะไรไป พูดยังไง ชัดไม่ชัด เด็กก็ซึมซับรับไปไม่รู้ตัว
การเลี้ยงดู ในวัยนื้ จึงต้องเป็นการเลี้ยงดูคู่เรียนรู้ เพื่อสะสมประสบการณ์ ความสามารถของเด็ก มีกิจกรรมที่สร้างประสบการณ์ ที่มีความหมาย ในการต่อยอดความคิด การแสดงออก ที่มีคุณภาพ นอกเหนือจากการเลี้ยงดูให้ทำอะไรได้ตามพัฒนาการตามอายุ เพื่อให้เกิดการรับรู้ในวงจรประสาท สะสมรอยเชื่อมต่อ การพัฒนาเป็นเด็กที่มี คุณลักษณะที่ดีต่อไป ( คุณลักษณะที่ดี ที่จะเหมาะสมกับการใช้ชีวิตในศตวรรษที่ 21 การมีสุขภาพกายใจดี อารมณ์ดี ทักษะทางสังคม ทักษะความสามารถทางสมอง ภาษา จริยธรรม ความคิดสร้างสรรค์ และความคุ้นชินกับพหุวัฒนธรรมเป็นพลโลก )
ถ้าเลี้ยงเองไม่ได้ จ้างพี่เลี้ยงก็ไม่แน่ใจ การได้ไปอยู่ในศูนย์เลี้ยงดูเด็กที่มีมาตรฐานการดูแล ซึ่งปัจจุบัน เราเรียกว่า สถานพัฒนาเด็ก ในวัยขนาดนี้ ไม่เล็กเกินไป
แต่จะหาได้ที่ไหน ติดตามกันต่อไปนะคะ
เรียบเรียงโดย ศ.คลินิก พญ.ศิราภรณ์ สวัสดิวร