ช่วงระยะให้นมลูก คุณแม่จำเป็นต้องได้รับสารอาหารต่างๆ ให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกายเพื่อใช้ในกระบวนการผลิตน้ำนมและซ่อมแซมร่างกายส่วนต่างๆที่สึกหรอ โดยพลังงานที่คุณแม่ต้องการในช่วงของการให้นมบุตรจะมีมากถึง 2,500 กิโลแคลต่อวัน ซึ่งมากกว่าในช่วงเวลาปกติที่หญิงทั่วไปต้องการพลังงาน 2,000 กิโลแคลต่อวัน

            อาหารที่เหมาะสมกับคุณแม่ในระยะการให้นมมีดังนี้

            • อาหารที่มีสารอาหารครบทั้ง 5 หมู่ ไม่ว่าจะเป็น เนื้อสัตว์ ไข่ นม ข้าว แป้ง น้ำตาล ไขมัน รวมทั้งผักและผลไม้ ซึ่งหากคุณแม่ไม่มีประวัติในการแพ้อาหารก็ไม่มีความจำเป็นต้องงดอาหารชนิดใดชนิดหนึ่งระหว่างการให้นม

            • รสชาติของอาหารนั้น มีความเชื่อแต่อดีตว่าการกินอาหารของแม่ที่ต้องเน้นทั้งรสจืด ต้องกินของแห้ง เป็นต้น ในความเป็นจริงแล้ว คุณแม่สามารถทานอาหารได้ทุกรสตามความชอบและความต้องการ เผ็ด มัน เค็ม หวาน ขึ้นอยู่กับสภาวะร่างกายที่จะสามารถรับได้กำลังดี ไม่มากไปน้อยไป และไม่ทำให้เกิดอาการเจ็บป่วยหรือไม่สบายท้อง เสาะท้อง ท้องเสีย และไม่นำพามาซึ่งโรคกลุ่มNCDs (Non-communicable diseases)เช่น เบาหวาน ความดัน หลอดเลือดสมอง หลอดเลือดหัวใจ ที่อาจติดตัวคุณแม่ต่อไปหลังการตั้งครรภ์และการให้นม

            • อาหารที่คุณแม่ทานนั้นต้องมีความสด สะอาด ปรุงสุกใหม่ เพื่อป้องกันการติดเชื้อของคุณแม่

            โดยอาหารต่าง ๆ ที่คุณแม่ทานนั้นไม่สามารถส่งผ่านรสชาติไปทางน้ำนมได้ เนื่องจากการย่อยและดูดซึมที่กระเพาะอาหารกับลำไส้นั้นจะส่งผ่านเพียงสารอาหารที่เพียงพอและเหมาะสมไปให้ลูก มีเพียงกลิ่นของอาหารที่สามารถผ่านไปทางน้ำนมได้ค่ะ เช่น คุณแม่ทานสะตอ น้ำนมแม่ก็จะมีกลิ่นสะตอ ซึ่งความหลากหลายในอาหารรวมทั้งรสชาติที่คุณแม่ทานก็จะทำให้ทั้งคุณแม่มีความสุขกับมื้ออาหาร เช่นเดียวกับลูกซึ่งเคยมีการศึกษาพบว่าในเด็กที่มีคุณแม่ที่ทานอาหารหลากหลายเมื่อตั้งครรภ์และให้นม มีแนวโน้มที่จะเป็นเด็กกินง่าย ไม่เลือกกินอีกด้วยค่ะ

            สิ่งที่สำคัญนอกเหนือจากการรับประทานอาหารแล้ว การดื่มน้ำให้เพียงพอก็เป็นส่วนสำคัญเนื่องจากแม่ต้องผลิตน้ำนมทำให้เกิดการสูญเสียน้ำในร่างกายไป และไม่มีข้อกำหนดว่าคุณแม่ต้องดื่มน้ำอุณหภูมิเท่าใด สามารถเลือกดื่มน้ำอุ่น หรือน้ำเย็นก็ได้ หรือถ้าจะดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน ก็ไม่ควรดื่มเกิน 300 มิลลิกรัมต่อวัน (หรือเท่ากับกาแฟสด 3 ช็อต) โดยปริมาณน้ำที่ร่างกายได้รับควรเกิน 1.5 ลิตรต่อวัน เพื่อสร้างสมดุลต่อร้างกายของแม่และเพียงพอต่อการผลิตน้ำนมให้ลูก

            
เรามารักษาสุขภาพทั้งกายและใจของแม่ เพื่อให้ส่งต่อความรักและสารอาหารที่เหมาะสมไปสู่ลูกด้วยนะคะ

เรียบเรียงโดย : พญ. อรสุดา สมประสิทธิ์

กุมารแพทย์พัฒนาการพฤติกรรม

คุณแม่ลูก 2 และประสบการณ์เรียนรู้การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่คู่กับพัฒนาการ