หนึ่งในความกังวลของคุณแม่ทุกคนก็คือเรื่องที่อยากให้ลูกน้อยเติบโตแข็งแรง มีคุณแม่ไม่น้อยที่กังวลถึงท่านอนที่จะทำให้ลูกน้อยเสียชีวิต มารู้จักโรคนี้กันค่ะ

    โรค SIDS (Sudden Infant Death Syndrome) หรือโรคไหลตายในทารก เป็นภาวะที่ทารกในช่วงอายุ 1 ปีแรกเสียชีวิตอย่างฉับพลันขณะนอนหลับโดยไม่ทราบสาเหตุ เกิดขึ้นได้แม้ในทารกที่มีสุขภาพแข็งแรงดี พบบ่อยที่อายุ 1-4 เดือน เพศชายพบบ่อยกว่าเพศหญิง

ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงของภาวะนี้
    ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุของโรคที่แน่ชัด แต่พบว่ามีความสัมพันธ์กับภาวะขาดออกซิเจน และสมองของทารกที่ยังเจริญไม่เต็มที่ ทำให้ไม่สามารถตอบสนองต่อภาวะขาดออกซิเจนอย่างอัตโนมัติได้เช่นเดียวกับเด็กโตและผู้ใหญ่ ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงของโรคมีดังนี้

1. ท่านอนของทารก การจัดท่าให้ทารกนอนคว่ำหรือนอนตะแคงเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดโรคพบว่าร้อยละ 30-50 ของทารกที่เสียชีวิตจากโรคนี้นอนในท่านอนคว่ำหรือนอนตะแคง 
2. การที่ทารกนอนที่นอนเดียวกับผู้ใหญ่หรือเด็กโตเพิ่มความเสี่ยงของโรคนี้ประมาณ 3 เท่า และสูงกว่านั้นถ้าผู้ใหญ่สูบบุหรี่ ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล หรือใช้สารเสพติด
   
3. ที่นอนของทารก ถ้านิ่มเกินไป อาจจะปิดทางเดินหายใจได้ หรือการที่มีผ้าห่มหรือวัตถุนิ่มๆ ปิดหน้าทารกขณะนอนหลับ เนื่องจากทารกยังไม่สามารถเคลื่อนไหวศีรษะได้ดี
   
4. ทารกเกิดก่อนกำหนด หรือทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย
   
5. ควันบุหรี่โดยเฉพาะการสูบบุหรี่ของมารดาในช่วงตั้งครรภ์
   
6. อุณหภูมิห้องนอนที่ร้อนเกินไป

การป้องกันโรค SIDS

1. ควรจัดท่าให้ทารกนอนหงายเท่านั้น โดยเฉพาะในเวลากลางคืน การให้ทารกนอนคว่ำ สามารถทำได้ในเวลาเล่นที่ทารกตื่นดี และมีผู้ใหญ่ดูแลใกล้ชิด
   
2. เลือกใช้ที่นอนที่ได้มาตรฐาน ที่นอนสำหรับทารกไม่ควรอ่อนนิ่มจนเกินไป ควรใช้ที่นอนบางแต่แข็งพอสมควร ไม่ควรให้ทารกนอนในเปลหรือบนโซฟา
   
3. ไม่ควรให้ทารกนอนในรถเข็นเด็ก หรือเบาะนั่งในรถยนต์ เพราะการนั่งหลับเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดโรค SIDS โรคกรดไหลย้อน หรือทางเดินหายใจอุดกั้นได้
   
4. ไม่นำตุ๊กตา ของเล่น ผ้านวม หรือหมอนขนาดใหญ่วางไว้บนที่นอนของทารก เพราะอาจจะปิดหน้า หรือรัดคอทารกขณะนอนหลับได้
   
5. ทารกควรใส่ชุดนอนเพียงแค่ 1 ชั้น ไม่ควรห่อตัวและหัวด้วยผ้าหลายชั้น
   
6. ในช่วง 6 เดือนแรก ทารกควรนอนห้องเดียวกับพ่อแม่ แต่แยกที่นอนทารกออกจากที่นอนของพ่อแม่
   
7. การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างน้อย 2 เดือนช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรค SIDS ได้ถึงร้อยละ 50
   
8. ทารกควรได้รับวัคซีนครบตามช่วงวัย เพื่อป้องกันการติดเชื้อที่อาจเป็นสาเหตุของภาวะนี้ได้
   
9. อุณหภูมิห้องนอนของทารกไม่ควรอุ่นหรือเย็นเกินไป ที่เหมาะสมสำหรับทารก คือ 25-26 องศาเซลเซียส
   
10. การใช้เครื่องติดตามการนอนหลับของทารก ไม่ช่วยลดการเกิดโรค SIDS

เมื่อเรารู้จักกับโรคนี้มากขึ้นและในขณะเดียวกันก็ได้ทราบข้อดีของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ทำให้เราสามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้อย่างมั่นใจยิ่งขึ้นค่ะ ขอเป็นกำลังใจให้คุณแม่ทุกท่านนะคะ

เอกสารอ้างอิง

1. Kliegman RM et al. editors. Nelson Textbook of pediatrics, 21th ed. Philadelphia: Elsevier Inc; 2020. p.2167-2176.
   
2. Behnam-Terneus M, Clemente M. SIDS, BRUE, and safe sleep guidelines. Pediatrics in Reviw 2019; 40:443

เรียบเรียงโดย : พญ. รัชดา เกษมทรัพย์